Zgodnie z ustawą o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 rodzice są zobowiązani do ponoszenia opłat za pobyt oraz wyżywienie dzieci w żłobku. Ustawa upoważnia radę gminy do ustalania w drodze uchwały opłat za pobyt i wyżywienie dziecka w żłobku. Nowa uchwała w sprawie ustalenia wysokości opłat za świadczenia udzielane przez Samorządowy Żłobek w Siechnicach została podjęta jednogłośnie przez radnych podczas lipcowej sesji Rady Miejskiej w Siechnicach.
Biorąc pod uwagę fakt corocznego zwiększania się wydatków związanych z działalnością Samorządowego Żłobka w Siechnicach (kwota planowana na ten cel w 2022 r. to około 2 440 000 zł), zauważyć należy, że planowane dochody z tytułu opłat wpłacanych przez rodziców dzieci będących pod opieką placówki wyniosą jedynie ok. 357 400 zł i pokryją jedynie ok. 14,7% wspomnianych kosztów. Reszta kosztów finansowana jest budżet gminy. Radni biorąc pod uwagę ten fakt, a także sytuację makroekonomiczną w Polsce, która ma bezpośredni wpływ na radykalne zwiększenie kosztów działalności żłobka, podjęli uchwałę dotyczącą wprowadzenia tzw. opłaty stałej. Oznacza to, że rodzice dziecka będącego pod opieką żłobka samorządowego będą zobowiązani do wnoszenia co miesiąc opłaty w wysokości 400 zł. Opłata ta może być pokryta przez rodziców z nowych świadczeń (wprowadzonych w 2022 r.) wypłacanych z budżetu państwa: „400+” - dofinansowanie obniżenia opłaty za pobyt dziecka w żłobku lub świadczenia rodzinny kapitał opiekuńczy. Wprowadzenie opłaty stałej planowane jest od września br. Zmianie nie uległa opłata za wyżywienie.
Poniżej przedstawiamy Państwu informacje o: wprowadzonej opłacie stałej (pełna treść uchwały dostępna w złączniku pod artykułem), dane finansowe na temat dochodów i wydatków żłobka w ostatnich latach. W artykule znajdą Państwo też informację na temat nowych świadczeń („400+” i „rodzinny kapitał opiekuńczy”). Mamy nadzieję, że podane dane pozwolą Państwu zrozumieć przyczyny wprowadzenia opłaty stałej oraz pomogą Państwu pozyskać z budżetu państwa należne świadczenia, które mogą być wykorzystane do pokrycia opłaty stałej.
Przypomnijmy, że od czerwca 2014 r., tj. roku, w którym podjęto uchwałę o utworzeniu Samorządowego Żłobka w Siechnicach, opłaty za pobyt dziecka w żłobku utworzonym przez gminę Siechnice nie były podnoszone.
Opłaty ponoszone przez rodziców w 2022 roku (obowiązujące przed wprowadzeniem „opłaty stałej”) kształtowały się według poniższych stawek i zasad: 1 godz. sprawowanej opieki = 1,90 zł za pobyt; za dni zgłoszonej nieobecności dokonywany był zwroty za pobyt (i wyżywienie).
Rodzic (opiekun prawny) ponosił opłaty za faktyczny pobyt dziecka (godziny pobytu były sumowane i przeliczane według stawki godzinowej w ramach wybranego pakiet 8, 9 ,10 godzin) oraz za wyżywienie dziecka, przy czym za każdy dzień jego nieobecności, począwszy od dnia, w którym zgłoszona była nieobecność, robione były odpisy.
Jednakże średnia miesięczna frekwencja dziecka w żłobku kształtuje się na poziomie ok. 65%. Tym samym pomimo zapewnienia przez żłobek miejsca i wykwalifikowanej opieki („gotowość do przyjęcia dziecka”), w przypadku gdy dziecko jest podopiecznym, ale nie korzysta z opieki, a sam żłobek ponosi z tego tytułu znaczne koszty, do placówki nie wpływają żadne opłaty od rodziców.
Stały wzrost wydatków gminy na żłobek publiczny, jaki następował w ciągu ostatnich lat, spowodowany był m.in.:
1) wzrostem cen towarów, usług i mediów (szczególnie energii elektrycznej) mającymi bezpośredni wpływ na koszty działalności;
2) wzrostem minimalnego miesięcznego wynagrodzenia za pracę - od 1680 zł brutto w 2014 r. do 3010 zł brutto w 2022 r., a tym samym wzrostem wynagrodzeń pracowników żłobka.
Jednocześnie podkreślić należy, że ustawodawca od 2022 roku wprowadził możliwość uzyskania przez rodziców dzieci w wieku żłobkowym świadczeń w postaci rodzinnego kapitału opiekuńczego oraz dofinansowania obniżenia opłaty za pobyt dziecka w żłobku.
Zgodnie z zapisami ustawy z dnia 17 listopada 2021 r. o rodzinnym kapitale opiekuńczym (Dz. U. 2021, poz. 2270) rodzice mają prawo ubiegać się środki z rodzinnego kapitału opiekuńczego, który przysługuje na każde drugie i kolejne dziecko w rodzinie w wieku od pierwszego dnia miesiąca, w którym dziecko kończy 12. miesiąc życia do ostatniego dnia miesiąca, w którym dziecko ukończy 35 miesiąc życia, w łącznej, maksymalnej wysokości 12 tysięcy złotych na dziecko. Rodzinny kapitał opiekuńczy jest co do zasady wypłacany przez 24 miesiące w kwocie 500 zł miesięcznie na dziecko. Rodzice mogą jednak wybrać, czy chcą otrzymywać po 500 zł miesięcznie przez 24 miesiące, czy 1000 zł miesięcznie, ale przez 12 miesięcy.
Ponadto, znowelizowana ustawa z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz.U. 2021 r. poz.75 z późn.zm.) wprowadziła stałe dofinansowanie do funkcjonowania miejsc opieki dla dzieci nieobjętych rodzinnym kapitałem opiekuńczym. Dofinansowanie obniżenia opłaty za pobyt dziecka w żłobku, które wynosi 400 zł miesięcznie na dziecko, przysługuje rodzicom, jeżeli na dziecko nie został przyznany rodzinny kapitał opiekuńczy. Dofinansowanie przysługuje na dziecko pierwsze i jedyne w rodzinie oraz na dziecko pierwsze z rodzin, w których kolejne dziecko jest objęte rodzinnym kapitałem opiekuńczym. Dofinansowanie jest przekazywane na rachunek bankowy podmiotu prowadzącego żłobek z przeznaczeniem na obniżenie opłaty rodzica za pobyt dziecka. Szczegóły zawarte są w rozdziale 8a „Dofinansowanie obniżenia opłaty za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna” cytowanej ustawy. Dodany rozdział 8a (art. 64c–64p) wszedł w życie z dn. 1 kwietnia 2022 r. (Dz. U. z 2021 r. poz. 2270).
Wprowadzenie opłaty stałej za pobyt dziecka w samorządowym żłobku spowoduje wzrost dochodów żłobka samorządowego z tytułu pobytu dziecka i w będzie on w całości przeznaczony na pokrycie kosztów jego działalności. Pozwoli to na częściowe pokrycie wzrostu bieżących wydatków placówki, których przykłady przywołano we wcześniejszej części uzasadnienia (takich jak koszty: pracy i energii), ale też jest ważne w kontekście sytuacji makroekonomicznej w kraju tj. bardzo dynamicznie wzrastającą inflacją. Podkreślić należy, że nadal główny ciężar finansowy prowadzenia żłobka będzie ponosił budżet gminy Siechnice.
Jednocześnie opisane wyżej, nowe świadczenia finansowane z budżetu państwa („400+” czy „rodzinny kapitał opiekuńczy”) pozwolą rodzicom na łatwiejsze sfinansowanie pobytu dziecka w żłobku.
Szczegóły w zakresie opisanych świadczeń znajdą Państwo na stronie internetowej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych:
https://www.zus.pl/-/dofinansowanie-pobytu-w-zlobku
https://www.zus.pl/-/rodzinny-kapital-opiekunczy