Paragon – przywilej i obowiązek
Z zastosowania kas rejestrujących wynikają korzyści, które są związane nie tylko z interesem budżetowym. Dotyczą one przede wszystkim podatników, zarówno konsumentów jak również sprzedających towary i usługi.
Każda osoba kupująca towary lub usługi powinna otrzymać dokument potwierdzający dokonanie zakupu. Jeżeli sprzedawca posiada kasę fiskalną będzie to paragon, jako wydruk z kasy rejestrującej. Paragon informuje między innymi o cenie, naliczeniach podatkowych, danych sprzedawcy, częściowej strukturze ceny towaru (z podaniem wysokości stawek VAT dla poszczególnych grup towarowych).
Należy zaznaczyć, iż paragon powinien być wręczony klientowi bez jego dodatkowych starań. Niestety, nie zawsze takie zachowania są dla wszystkich sprzedających oczywiste, dlatego klienci powinni sami żądać paragonów, gdyż jest on dla nich ważny z kilku powodów.
Po pierwsze ułatwia klientowi dochodzenie swoich praw w przypadku, kiedy zakupiony towar lub usługa nie odpowiada jakości deklarowanej przez producenta lub posiada wady. Umożliwia klientowi rachunkową i rzeczową kontrolę poprawności rozliczenia transakcji. Pomaga w prowadzeniu porównań cenowych w sieci handlowej.
Po drugie, sprzyja uczciwej konkurencji. Każdy sprzedawca wydając paragon, jednocześnie rejestruje swoje obroty. Klient żądając paragonu zmusza niejako sprzedawcę do stosowania czystych reguł konkurowania. Jeżeli klient nie chce paragonu, sprzedawca nie musi „nabić" transakcji na kasę, czyli praktycznie nie rejestruje jej, a zatem - skoro nie ma transakcji nie ma też odprowadzanego podatku VAT.
Kasa fiskalna jest swego rodzaju elektronicznym licznikiem i rejestratorem obrotów handlowych oraz należności podatkowych związanych z tymi obrotami. Jest wyposażona w specjalnie zabezpieczony moduł pamięci umożliwiający trwały i jednokrotny zapis danych, bez możliwości ich likwidacji, które można wielokrotnie odczytywać.
Po trzecie, biorąc paragon klienci pomagają sobie w sposób pośredni.
Jeżeli sprzedawca wyda paragon, będzie musiał odprowadzić należny podatek do budżetu państwa. Klient może być w tej sytuacji pewien, że zapłacony przez niego, naliczony w cenie podatek, uwidoczniony na paragonie, rzeczywiście trafi do budżetu.
Czyli żądając za każdym razem paragonu, konsumenci przyczyniają się do zwiększenia wpływów do budżetu. To z kolei może skutkować większymi nakładami np. na poprawę naszego bezpieczeństwa - działania policji finansowane są z budżetu - czy szkolnictwo.
Po czwarte biorąc paragon klienci przyczyniają się do likwidacji „szarej strefy". Sprzedawcy nie mają możliwości ukrywania swoich dochodów.
Należy zwrócić uwagę, że część podatników uchyla się od obowiązku instalowania kas fiskalnych. Są również i tacy, którzy mimo tego, że posiadają kasę fiskalną, nie rejestrują obrotów, czyli ukrywają swoje dochody. Tym bardziej w celu stworzenia równych warunków konkurowania na rynku, konsumenci powinni żądać paragonu. Ważne, aby o cenie towaru czy usługi decydowała operatywność sprzedawcy i uczciwa konkurencja, a nie nierzetelność.
Ustawodawca ustawą z 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym i ustawą z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług, nałożył na uczestników obrotu gospodarczego obowiązek rejestracji czynności handlowej. Prowadzenie ewidencji obrotu i kwot podatku należnego powinno być dokonywane przy zastosowaniu kas rejestrujących .
Kasa fiskalna jest jednym z czynników gwarantujących ochronę praw konsumenckich na rynku detalicznym. Ponadto ułatwia i przyspiesza ewidencję, upraszcza operację deklaracyjnego rozliczenia. Może ułatwiać kontrolę bieżących stanów magazynowych. Dzięki kasie fiskalnej sprzedawca uzyskuje wydruki specjalnych raportów dobowych lub innych okresowych, zawierających szczegółowe dane o wysokości obrotów, ich strukturze, naliczeniach podatkowych, które stanowią prawie gotową podstawę do sporządzenia przez niego deklaracji podatkowej. Tak więc kasy fiskalne, to ogniwo łączące sferę zainteresowań konsumenta, sprzedawcy i budżetu państwa a skuteczność i sprawność tego systemu w dużej mierze zależy od zachowań konsumenckich.
Historia wprowadzenia dla celów ewidencji podatkowej kas rejestrujących ściśle związana jest z wprowadzeniem w Polsce w pierwszej połowie lat dziewięćdziesiątych podatku VAT, nazywanego u nas podatkiem od towarów i usług.
